Willem is opgegroeid in een internationaal gezin, waardoor hij heeft geleerd om uit twee keukens te leren koken. Zijn vader is Nederlands en zijn moeder komt uit China. Dit betekende dus de ene avond een oer-Hollands gerecht en de andere avond een Chinese maaltijd. De Chinese keuken kent volgens Willem in Nederland een grote misconceptie.“Met name in Nederland is de Chinese keuken bekend door de klassieke Chinees-Indische restaurants. Hoewel je hier lekker eten hebt, is dit totaal niet authentiek.”
Niet alleen heeft Willem heerlijke herinneringen aan China vanuit zijn vakanties en reizen, maar ook aan de keren dat hij thuiskwam bij zijn Chinese oma. “De eerste woorden wanneer mijn oma mij weer zag, waren altijd: “Je ziet er dun uit, eet je wel genoeg?”. Waarna er prompt een bord eten voor mij neergezet werd. Dit konden dumplings, wontons of een van de andere vele heerlijke dingen zijn die mijn oma kon koken.”
“De eerste woorden wanneer mijn oma mij weer zag, waren altijd: Je ziet er dun uit, eet je wel genoeg?”
Wie aan Chinese eetgewoonten denkt, denkt aan het eten met stokjes. Het eten met stokjes komt volgens Willem vanuit een puur praktisch oogpunt. “Wanneer ingrediënten, zoals vlees en groenten, kleiner zijn gesneden, hoeft het minder lang te koken om te garen. Dit bespaarde, zeker vroeger, veel waardevolle tijd en warmte (vuur). Bij het eten van kleinere ingrediënten is simpelweg geen mes nodig om nog dingen te snijden.” Overigens wordt niet al het eten met stokjes gegeten. Willem vertelt: “Er worden natuurlijk ook lepels gebruikt voor soep. Overigens zien deze lepels er anders dan de lepels die we in Nederland kennen. Daarnaast kan je bij bijna alle restaurants in China wel vragen om Westers bestek, maar bij mijn oma thuis vind je dit absoluut niet”.
Naast het eten met stokjes, zijn ook sommige ingrediënten bijzonder in de Chinese keuken, vertelt Willem. “In China vindt men het niet erg om hun mond en tanden te gebruiken als eetgerei. Hiermee bedoel ik dat het 'kluiven' bijvoorbeeld niet ongewoon is aan een Chinese eettafel. Bij bijvoorbeeld kippenvoetjes (niet de kippenpootjes, maar echt de klauw) worden de pezen en het kraakbeen gegeten, die je er niet zomaar tussenuit kan snijden.” Dit gerecht wordt buiten China misschien door anderen als opmerkelijk gezien, maar heeft een begrijpelijke reden. “Het is namelijk ontstaan doordat Chinezen vanuit het verleden, soms vanwege armoede, werden genoodzaakt om alles te eten van een dier en niets te verspillen. Net zoals in Europa die noodzaak ook ontstond tijdens hongersnoodrampen of oorlogen. En zeker vroeger was dit in China een collectief gebruik om verspilling tegen te gaan. Puur uit een praktische en duurzame overweging.”
De vraag hoe de smaak van de Chinese keuken te beschrijven is, beantwoordt Willem met een ‘in your face’-smaak. “Het is allesbehalve subtiel, maar juist intens en excentriek. Ik denk zelden na het eten van een Chinees gerecht “had het maar meer van de smaak gehad die het heeft”. Je hebt wel subtielere gerechten, zoals vegetarische bao bun, maar hier wordt dan weer veel donkere azijn, sojasaus en sesamolie bij gegooid voor de smaakexplosie.
“Chinees eten is allesbehalve subtiel, maar juist intens en excentriek”
Een typisch Chinees ingrediënt, zoals specifieke groenten of specerijen, is lastig om te benoemen, omdat het land zo ontzettend groot en divers is. De ingrediënten en gerechten verschillen per regio. Willem vertelt dat hij vooral bekend is met de ingrediënten en gerechten van de streek waar zijn familie woont ‘Tianjin’. Hij vertelt hongerig over de overige heerlijkheden die Tianjin rijk is. “Je hebt Guozi, dit is een soort gefrituurde deegstok, een soort hartige variant van de Spaanse churros. En ook Jianbing wordt er veel gegeten. Dit is een soort crêpe van ei met hartige toppings, waar dan vaak weer een Guozi in wordt gedaan.” Daarnaast is een van de bekendste gerechten uit Tianjin Goubuli: een soort stoombroodje, ofwel Baozi. Deze naam heeft een bijzondere betekenis. “De letterlijke vertaling van Goubuli is ‘de Boazi die niet genegeerd wordt door honden’. Deze naam is ontstaan doordat de maker de liefkozende bijnaam ‘Kleine Hond’ had. Hij was zo goed in het maken van de Baozi dat hij geen tijd had om zijn vrienden en klanten te woord te staan, waardoor hij iedereen negeerde.”
Ten slotte vroegen we ons af wat een typisch Chinees ontbijt is. “Eigenlijk altijd de restjes van de dag daarvoor.”, vertelt Willem met een lach op zijn gezicht. “Maar… misschien doe ik dat alleen zelf…, dus dat kan verschillen per huishouden en is dit niet alom een Chinese traditie”.
